1978: Ο παπάς που πάντρεψε τον Ωνάση, Δ/ντής Νεότητας, συλλαμβάνεται…

[Επί τη συναντήσει Κορυφής Αρχιεπισκόπου-Τσιάρτα]

του Αναγνώστη Λασκαράτου
Στα ΝΕΑ (6.9.’78), με πρωτοσέλιδη είδηση που επεκτείνεται και στη σελ.5,  διεκτραγωδείται η υπόθεση: «Παπάς σε δίκη για απρέπεια κατά νέου». Το ρεπορτάζ είναι εκτενές και εύγλωττο. Ο αρχιμανδρίτης του πανεπιστημιακού ναού της Καπνικαρέας, καθηγητής της Λεοντείου Σχολής και Διευθυντής της Διεύθυνσης Νεότητας της Αρχιεπισκοπής Π. Α. (σε όλες τις πηγές μου αναφέρεται το πλήρες όνομα), σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες «έβαλε χέρι» (η φράση από την εφημερίδα) δημόσια σε νεαρό στην πολυσύχναστη οδό Ερμού. Η καταστηματάρχις Χαρίκλεια Γκίκα που το είδε, σκανδαλίστηκε και του έκανε παρατήρηση. Ο παπάς την έβρισε «παλιογυναίκα» και «κλώσα». Ένα οργισμένο πλήθος από διαβάτες κυνήγησε τον ιερέα φωνάζοντας στους περαστικούς «πιάστε τον παπά», κι αυτός χώθηκε σε παρακείμενη στοά και τελικά κατέφυγε στα γραφεία του Προέδρου του ‘Εμπορικού Συλλόγου’, όπου και πολιορκήθηκε. Κλήθηκε και ιερέας εκπρόσωπος της Αρχιεπισκοπής και ειδοποιήθηκε η Αστυνομία που κατέφθασε με περιπολικό. Ο ιερωμένος είπε στην κυρία πως αποκλείεται ο συλληφθείς ρασοφόρος να είναι «δικός μας», αλλά μόλις τον είδε φώναξε: «Π. εσύ;». Η γυναίκα, που φαίνεται πως ήταν ευσεβής, του έβαλε τότε τις φωνές, πως οι παπάδες ξέρουν μόνο να βάζουν επιτίμια στις ενορίτισσες που συνευρίσκονται με τον σύζυγο εν καιρώ νηστείας. Στο ρεπορτάζ σημειώνεται πως στο αστυνομικό τμήμα οι αστυνομικοί είπαν πως ο παπάς είναι «πασίγνωστος», υποθέτω για την αρετή του ή ως γείτονας του τμήματος.

Στη «Μακεδονία» της επομένης (σελ.12), (http://efimeris.nlg.gr/ns/pdfwin.asp?c=124&dc=7&db=9&da=1978 ),  η είδηση είναι περιληπτική και ουδέτερη, παρμένη μόνο από το αστυνομικό δελτίο, το οποίο φαίνεται πως ταχύτατα στρογγυλεύτηκε δεόντως. Η εφημερίδα μπλέκει και την ημερομηνία, η 6η του μηνός γίνεται 6ος μήνας και το 1978 γίνεται ένας χρόνος πριν, 1977: «Αναβλήθηκαν οι δίκες ενός ιερέα και μιας γυναίκας που αλληλοβρίστηκαν»: «ΑΘΗΝΑ 6. Στο Μονομελές Πλημμελειοδικείο Αθηνών επρόκειτο να δικασθεί αλλά η δίκη του ανεβλήθη, ένας κληρικός που κατηγορείται για εξύβριση γυναικός. Πρόκειται για τον ιερέα του ιερού ναού  Καπνικαρέας Π. Α., 43 χρονών, ο οποίος σύμφωνα με την κατηγορία «φασκέλωσε» και εξύβρισε τον Ιούνιο του 1977 (η εφημερίδα κάνει προφανέστατα λάθος, η υπόθεση συνέβη την προηγουμένη, όπως εκτέθηκε στα ΝΕΑ) την κ. Χαρίκλεια Γκίκα ιδιοκτήτρια καταστήματος. Η φερομένη ως παθούσα καταγγέλλει στη μήνυσή της ότι ο κατηγορούμενος ιερωμένος  την εξύβρισε και την «φασκέλωσε», ύστερα από παρατήρησή της επειδή προηγουμένως τον είχε αντιληφθεί να «φασκελώνει» ένα νεαρό για άγνωστη αιτία. Παρόμοια μήνυση έχει υποβάλει και ο ιερέας που υποστηρίζει ότι χωρίς λόγο τον εξύβρισε και η κ. Γκίκα. Η εκδίκαση και των δυο μηνύσεων αναβλήθηκε λόγω σημαντικών αιτίων και συγκεκριμένα λόγω απουσίας ουσιωδών μαρτύρων καθώς και του ιερέα που είναι ασθενής και νοσηλεύεται σε νοσοκομείο».

Οι καχύποπτοι δύσκολα θα πιστέψουν πως σηκώθηκε τόσος σαματάς των περαστικών για ένα απλό φασκέλωμα και πως ακόμη δυσκολότερα θα παρατούσε το μαγαζί της μια γυναίκα για να προγκήξει τον παπά για τέτοιο λόγο. Επίσης κάθε λογικός άνθρωπος θα υποψιαστεί πως η «ασθένεια» του αρχιμανδρίτη που αναφέρει η «Μακεδονία», ήταν η κλασσική δικαιολογία αποφυγής του αυτόφωρου και αναβολής της δίκης, που την επιδιώκουν συχνά οι ένοχοι. Ο αθώος βιάζεται να αποδείξει πως συκοφαντήθηκε, ειδικά αν είναι κληρικός, που μια τέτοια κατηγορία έχει γι’αυτόν μεγάλη βαρύτητα. Η διεκδίκηση αναβολής υποψιάζει πως  ο υψηλός ιερωμένος θα μπορούσε αργότερα να κινητοποιήσει αποτελεσματικά τους γνωστούς ιερούς μηχανισμούς παραδικαστικού κουκουλώματος και ευγενών διευθετήσεων, ομολογημένους ακόμη και από έντιμους ανώτατους δικαστικούς (Ο πρώην Πρόεδρος του Αρείου Πάγου Στέφανος «Ματθίας για τη διαπλοκή Δικαιοσύνης και Εκκλησίας», 6.12.2008). Δεν μπορώ να ξέρω ούτε αν έγινε η δίκη, αλλά πιθανολογώ πως παρά το ότι το δημοσίευμα των ΝΕΩΝ δεν αφήνει πολλά περιθώρια αμφιβολιών ενοχής, τα πράγματα θα κατέληξαν είτε στην κλασσική απόσυρση των μηνύσεων, είτε σε κάποιου είδους αθώωση, κατά τα ειωθότα, όπως π.χ, συνέβη με την ευρηματική απαλλαγή σεβάσμιου επισκόπου, ηγούμενου πατριαρχικής μονής, που συνελήφθη (κάμποσα χρόνια αργότερα) με νεαρό στις τουαλέτες αθηναϊκού πορνοκινηματογράφου, κλπ. Ασφαλώς όμως η ταραχή που πέρασε μπορεί να δικαιολογεί την ασθένεια.

Η Καπνικαρέα ανήκει στη Θεολογική Σχολή Αθηνών από το 1932. Η Εφορεία της αποτελείται από Καθηγητές με πρόεδρο τον εκάστοτε Κοσμήτορα. Είναι πάντως περίεργο πως αυτός ο λόγιος και αξιωματούχος αρχιμανδρίτης δεν μνημονεύεται πουθενά ούτε στην ιστοσελίδα της Αρχιεπισκοπής ούτε στα σχετικά ιστορικά σημειώματα του ναού της Καπνικαρέας. Τον μνημονεύει όμως αναπάντεχα το ΒΗmagazino (14/04/2014, 09:00), που σε πολύ μεταγενέστερο, ανυποψίαστο πια χρόνο, δίνει μια πληροφορία για άλλον, πολύ υψηλότερο, καθηγητή κι αυτόν στα νιάτα του της Λεοντείου, σε κάποια λιβανιστήρια συνέντευξη, από αυτές που τα βλέπουν όλα καλά και άγια: «Ιερώνυμος Β΄: Ο ανθρώπινος αρχιεπίσκοπος». «Ο πνευματικός ποιμένας που κατευνάζει τις εθνικοπατριωτικές εξάρσεις και ακραίες φωνές στους κόλπους της Ιεραρχίας  (sic) σε μια σπάνια συνέντευξή του…». «…Οι μαθητές του θυμούνται και τον ‘μέντορά’ του, τον καθηγητή των Θρησκευτικών Π. Α….». Δεδομένου πως ο αρχιμανδρίτης φέρεται από το ρεπορτάζ της ‘Μακεδονίας’ του 1978, 43 χρονών, γεννημένος δηλαδή στα 1935, ως ελάχιστα μεγαλύτερος του Λιάπη (γέννηση 1938), απορώ τι είδους μέντοράς του μπορεί να είναι. Επίσης επειδή συνήθως οι μαθητές έχουν γερή μνήμη από τα σχολικά τους χρόνια, απορώ πόσο ευγενικό είναι να αναφέρεται αυτός ο περίεργος συσχετισμός, ενός Αρχιεπισκόπου με έναν κάπως εκτεθειμένο ιερωμένο, ξυπνώντας μνήμες, αφού το ρεπορτάζ των ΝΕΩΝ θα είχε γίνει γνωστό στη σχολική κοινότητα και στους παλιούς απόφοιτους και θα είχε προκαλέσει σάλο. Μάλλον ο υμνητής του Αρχιεπισκόπου έκανε δημοσιογραφική γκάφα.

Οι τίτλοι διασημότητας όμως του  πανοσιολογιότατου, δεν σταματούν εδώ. Ο Π. είχε δει μια δεκαετία πρωτύτερα, τη φωτογραφία του στο εξώφυλλο του ‘Life’, από το γάμο της Τζάκυ (φωτ.1) με τον εκατομμυριούχο (πεθαμένο 3 χρόνια πριν το περιστατικό της Ερμού), Ρωμιό, στο στολισμένο με καμέλιες και λεβάντα παρεκκλήσιο της Μικράς Παρθένου στον Σκορπιό! Από το ‘ladylike’ (20.10.2015), αντιγράφω: «Όταν ο Ωνάσης παντρεύτηκε την Τζάκι»….Στις 5.15 το απόγευμα, ο Αρχιμανδρίτης Π. Α. ξεκίνησε την τελετή μεταφράζοντας τα κύρια σημεία της ακολουθίας στα αγγλικά, για χάρη της νύφης. Η Τζάκι επαναλάμβανε τις προσευχές με σταθερή φωνή. Λέγεται πως στο «Ησαϊα χόρευε», η εικόνα της Παναγίας έπεσε με πάταγο από το τέμπλο..» (!).

Αντλώ και από άλλο ρεπορτάζ: «Jacqueline Lee Bouvier. Πως μια Πρώτη Κυρία…» (epixirimatias/gr, 5 Μαΐου 2013). «Μεταφέρουμε αυτούσια την ανταπόκριση του Μανώλη Μαθιουδάκη από την εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ» την επομένη του μυστηρίου: «Η τελετή του γάμου άρχισε … Ο Αριστοτέλης Ωνάσης, 62 ετών και η Ζακλίν Κένεντι, 39, …ο Ελληνορθόδοξος ιερεύς Π. Α., ετών 31, από τας Αθήνας, που έφτασε εκεί το μεσημέρι αεροπορικώς, …Στις 5.15 ο αρχιμανδρίτης έψαλε το ‘Ευλόγησον τους δούλους σου Αριστοτέλη και Ζακελίν’. Στις 5.23 είπε το ‘Χάρισον εις την δούλην σου καρπό της κοιλίας’…Στις 5.28 άρχισε ο ‘Χορός του Ησαΐα’. Στις 5.30 ο αρχιμανδρίτης κάλεσε το ζεύγος μπροστά στο Ιερό και το ευλόγησε..».

Το ιερό ορμητήριο των εξορμήσεων στην Ερμού

Ο αρχιμανδρίτης μνημονεύεται και στο γαμήλιο ρεπορτάζ της ‘New York Daily News’ το 1968, το οποίο αναδημοσιεύτηκε επετειακά, διασκευασμένο, το 2015. Εκεί ο αρχιμανδρίτης μνημονεύεται ως φίλος του γαμπρού, και σημειώνεται πως επανέλαβε και στα Αγγλικά κάποιες φράσεις της τελετής. Εκείνο που ίσως έχει κάποια σημασία, είναι πως ο ιερωμένος εμφανίζεται ως «στενός φίλος του Ωνάση» και η ηλικία του σημειώνεται κι εκεί 31, ενώ σύμφωνα με το αστυνομικό ρεπορτάζ του «φασκελώματος» (43, στα 1978), αν η ηλικία του αναχθεί τη χρονιά του γάμου, πρέπει να ήταν 33. Μπορούμε λοιπόν να υποθέσουμε κάπως βάσιμα πως ο παπάς όταν ρωτήθηκε από τον Αμερικανό ρεπόρτερ, ίσως έκρυψε δυο χρόνια, την είχε την ευχέρεια, χαρτιά δεν του ζήτησε κανείς όπως στο Α.Τ. της Αθήνας, γιατί άλλος τρόπος να μαθευτεί η ηλικία του δεν υπήρχε: «Jackie Kennedy marries Aristotle Onassis in 1968». «Originally published on October 21, 1968. This story was written by Peter Jonas October 19, 2015: «..as the marriage ritual was recited by 31-year-old Father P. A. of Athens, a close friend of Onassis…». Μια τρίτη αγγλόφωνη αναφορά στον παπά και στη στολή του αυτή τη φορά, γίνεται στο βιβλίο «Just Jacki: Her Private Years». Edward Klein, Random House Publishing Group (16 Δεκ 2009): «Λίγο μετά τις 5 το απόγευμα ο Αρχιμανδρίτης Π. Α. περίλαμπρος μέσα στη χρυσή μπροκάρ ρόμπα του, ξεκίνησε την τελετή ..».  Κι εκεί σημειώνεται πως ο παπάς μετέφραζε στα Αγγλικά για χάρη της Τζάκυ. Τέλος, αποκλειστικές σήμερα, φωτογραφίες της εποχής, δείχνουν έναν ευσταλή νεαρό κληρικό, να φτάνει στο νησί με ελικόπτερο. Ο Ωνάσης, που δεν θέλησε ντόπιο παπά, φρόντισε να μην ταλαιπωρηθεί ο φίλος του («P.A. Pictures-GettyImages»:«Archimandrite P. A. arriving by helicopter on island of Skorpios, to performmarriage of Jackie Kennedy & Aristotle Onasis, October 22, 1968»).

Ο πανοσιολογιότατος Π. λοιπόν, δεν ήταν τυχαίος παπάς. ‘Ηταν για κάποιο άγνωστο λόγο, στενός φίλος του Ωνάση, αγγλομαθής (προσόν για ιερέα εκείνης της εποχής, των ρασοφόρων απόφοιτων του Δημοτικού), με καλή σκηνική παρουσία, καθηγητής Θρησκευτικών σε εκλεκτό σχολείο και φερόμενος ως «μέντορας» του τότε συναδέλφου του καθηγητή στη Λεόντειο και μελλοντικού Αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου Β΄, Διευθυντής Νεότητας της Αρχιεπισκοπής στα 1978, ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση και μην απορείτε γιατί και ο Παντελεήμων της Αττικής ήταν διευθυντής του Χριστιανικού Κέντρου Νεότητας Μυτιλήνης και ο Καλλίνικος του Πειραιά διήυθυνε το Οικοτροφείο νέων της Χρυσοπηγής στο Παγκράτι και ο μητροπολίτης Αλέξανδρος Σταυροπηγίου και ποτέ Αργυροκάστρου («Iστορίες από το Ελληνορθόδοξο εξομολογητήριο», https://roides.wordpress.com/2017/03/15/15mar17/) «…ασχολήθηκε ιδιαίτερα με το μυστήριο της Ιεράς Εξομολογήσεως…και την κατήχηση των νέων…»), κλπ κλπ. Η Ελληνορθοδοξία επιλέγει τους εκλεκτότερους ιερείς της ως Κουροτρόφους της Νεότητος. Μία από τις πολλές του ιδιότητες ήταν και του εφημέριου του πανεπιστημιακού ναού της Καπνικαρέας. Το τελευταίο  προϋποθέτει ότι ο εκάστοτε εφημέριος είναι ένας διακεκριμένος ιερωμένος, που τον εγκρίνει το καθηγητικό σώμα της Σχολής με τα δικά του γνωστά υψηλά κριτήρια: «Ξηλώνουν τη µισή Θεολογική Σχολή!», ΤΑ ΝΕΑ: «Ενα ολόκληρο πανεπιστηµιακό τµήµα ξηλώνει ο υφυπουργός Παιδείας Γ. Πανάρετος, λόγω οικογενειοκρατίας, οι φοιτητές του οποίου θα µετεγγραφούν σε άλλο!»-Ν. Μάστορας (22/11/2010).

Τι απέγινε ο ατυχήσας ιερωμένος; Δεν υπάρχει απολύτως κανένα διαδικτυακό του ίχνος, ούτε σε αγγλόφωνες ελληνορθόδοξες σελίδες Εκκλησιών της Αμερικής ή αλλού, πέρα από τις αναφορές στο γάμο Ωνάση και στην πνευματική καθοδήγηση του Αρχιεπισκόπου Κυριακίδη και Λαυρεντιάδη. Η ύποπτη απουσία από τις ιερατικές σελίδες πιθανόν να σημαίνει, με βάση την ιστορία των εκκλησιαστικών δικαστηρίων και της ευσεβούς κοσμικής Δικαιοσύνης των ιερών παραδικαστικών κυκλωμάτων,  πως μετά την καταλλαγή του θορύβου, αθωομένος ή όχι, θα στράφηκε σεμνά, με ιεραποστολικό ζήλο, στο εξωτερικό, γιατί θα ήταν αδικία για το κοινωνικό του στάτους, να επιλέξει την άλλη κλασσική λύση, δηλαδή τη στέγαση στον σκουπιδοτενεκέ κάποιας ντόπιας παλαιοημερολογίτικης σέχτας. Για τον τρόπο που αποδίδει Δικαιοσύνη η Εκκλησία έχουν εκφραστεί με απαξιωτικό τρόπο κληρικοί και διακεκριμένοι πιστοί, όπως ο Στέλιος Παπαθεμελής, συμπτωματικά στο ίδιο ακριβώς φύλο της «Μακεδονίας», με αφορμή την τότε σε εξέλιξη τότε παρωδία της εκκλησιαστικής δίκης του έκφυλου φασίστα Στυλιανού Πρεβέζης: «Άρρηκτα συνδεδεμένο με την δυνατότητα κάθαρσης είναι το πρόβλημα της εκκλησιαστικής Δικαιοσύνης. Τα χάλια της είναι απερίγραπτα και η ευθύνη γι’αυτήν την κατάσταση βαρύνει την πολιτεία…» (σελ.11). Για τον τρόπο που αποδίδει Δικαιοσύνη η Πολιτεία, υπάρχουν κι εκεί κάποια μικροζητήματα.

1962: Ένας πραγματικά καλός Αρχιεπίσκοπος εξαναγκάζεται να παραιτηθεί πολύ σύντομα καταγγελμένος από αντίπαλες φατρίες ως ομοφυλόφιλος. Η Ιεραρχία, που τον είχε ψηφίσει κατά πλειοψηφία, εν πλήρει επιγνώσει, αργότερα «αποκατέστησε» τη φήμη του, με τη γνωστή ευκολία της.

Δεν θέλω, με το παρόν, να στηλιτεύσω τις σεξουαλικές αδυναμίες (τις νόμιμες εννοώ) των ιερέων, τις οποίες κανείς μας δεν είναι ο «αναμάρτητος» που θα τις λιθοβολήσει, αν και η περίπτωση του πανοσιολογιότατου, όπως την περιέγραψε στην πρώτη της σελίδα η μεγαλύτερη και μία από τις εγκυρότερες εφημερίδες της εποχής,  εμπεριέχει την δημόσια σεξουαλική παρενόχληση, την προσβολή της δημόσιας αιδούς, την εξύβριση, κι αυτά μόνο αν καλόπιστα δεχθούμε πως ο νέος, που απουσιάζει από τα ρεπορτάζ, ήταν ενήλικος, γιατί το μένος της γυναίκας που ενδιαφέρθηκε και του πλήθους, μας υποψιάζουν για το χειρότερο. Δύσκολα θα έτρεχε να υπερασπιστεί έναν 18άρη ας πούμε, μια γυναίκα και οι διαβάτες, τόσο επίμονα και μαχητικά, επειδή κάποιος παπάς τον «χούφτωσε». Σε κανονικές συνθήκες θα τελείωνε η υπόθεση το πολύ με μια γροθιά του θιγμένου. Κρίνουμε λοιπόν την υποκρισία και τον ρατσισμό της κρατικής εθνικής Εκκλησίας, που βασίζεται σε απάνθρωπους, βυζαντινούς φαρισαϊκούς αντιευαγγελικούς Κανόνες. Δεν θέλω να θίξω κανέναν παραπάνω από όσο έχει ήδη εκτεθεί, πέρα από τα στενά όρια αυτού του μπλογκ και μόνο για όποιον επεκταθεί στους συνδέσμους, γι’αυτό και έγραψα μόνο τα αρχικά του ιερωμένου, ώστε οποιαδήποτε έρευνα στο Google με το όνομά του να μην καταλήγει εδώ. Θέλω μόνο να δείξω για χιλιοστή φορά πόσο προσποιητή και γελοία είναι η ρατσιστική «ομοφοβία» της κρατικής Εκκλησίας, που βυθισμένη κυριολεκτικά στο βούρκο τέτοιων και πολύ χειρότερων αναρίθμητων δημοσίων σκανδάλων, δηλητηριάζει την κοινωνία με ανορθολογισμό, με υποκρισία και με μίσος, στοχοποιώντας, από κοινού με τη ναζιστική εωσφορική συμμορία και με ακροδεξιά καθάρματα, αθώους και αδύναμους συνανθρώπους μας ως αποδιοπομπαίους τράγους και στέκεται εμπόδιο στην ηθική και πολιτισμική της εξέλιξη, επωφελούμενη από την τραγική ανεπάρκεια της πολιτικής ηγεσίας. Όταν o κρατικός Αρχιεπίσκοπος δηλώνει για επιθετικούς ποδοσφαιριστές που εύχονται «οι πρώτες αλλαγές φύλου να γίνουν στα παιδιά αυτών που ψήφισαν αυτό το αίσχος», «μου άρεσε αυτό που είπε αυτό το παλικάρι, ο αθλητής» και επιθυμεί να ανοίξει μαζί τους  ιερή Ακαδημία ποδοσφαίρου, υπάρχει μια ακόμη πολιτισμική απειλή για τη Νεολαία.