Ο ανήλικος ευνούχος πατριάρχης Θεοφύλακτος

Τσιρκολάνος στο σταύλο της Αγίας Σοφίας 

Του Αναγνώστη Λασκαράτου

Κύριε Ροΐδη,
Το 931, ο 16χρονος, Θεοφύλακτος, γιός του Αρμένη αυτοκράτορα της Ανατολικής ρωμαϊκής αυτοκρατορίας Ρωμανού Λεκαπηνού, ανέβηκε στον πατριαρχικό θρόνο, χειροτονημένος ήδη διάκος σε ηλικία μόλις 8 ετών ως βοηθός και σύγκελος του πατριάρχη άγιου Νικόλαου Μυστικού, ο οποίος στην πολυκύμαντη καριέρα του εκτέλεσε και χρέη αντιβασιλιά. Όταν ο Θεοφύλακτος έφτασε τα 14, ο πατέρας του υποπτεύθηκε πως ο πατριάρχης Τρύφων δεν θα τηρούσε την υπόσχεσή του να παραιτηθεί υπέρ του Θεοφύλακτου-με τον όρο αυτό τον είχε διορίσει από απλό καλόγερο πατριάρχη-και τον ανάγκασε σε παραίτηση δολοπλοκώντας με τον Καισαρείας Θεοφάνη τον αποκαλούμενο για τη βουλιμία του «χοίρο». Το επισκοπικό γουρούνι με δόλιο τρόπο απέσπασε την υπογραφή του ανυποψίαστου Τρύφωνα σε λευκό χαρτί, λέγοντάς του πως ο αυτοκράτορας αμφιβάλει αν ο πατριάρχης ξέρει να γράφει κι από πάνω πλαστογράφησε ένα κείμενο παραίτησής του. Έτσι ο άθλιος Τρύφων που προσπάθησε να αθετήσει την αισχρή σύμβαση που είχε συνάψει, από καλογερική βουλιμία, αποσύρθηκε και πέθανε σε τρεις μήνες από μαρασμό για τα χαμένα μεγαλεία. Για την απατεωνιά του η Εκκλησία τον  ανακήρυξε Άγιο. Ο πατριαρχικός θρόνος κρατήθηκε κενός για δυο χρόνια, μέχρι να μεγαλώσει κάπως ο μικρός που είχε στο μεταξύ ευνουχιστεί από τον ευσεβή πατέρα του (εικ.1-ευνουχισμός)  για να γίνει ένας καλός γυναικωτός πατριάρχης.

O Θεοφύλακτος χειροτονήθηκε επίσκοπος από τους αντιπρόσωπους του αρχηγού της ενωμένης ακόμη Εκκλησίας, του πάπα Ιωάννη του 11^ου, νόθου γιού του σεπτού πάπα Σέργιου του 3^ου, με την παλλακίδα του την περιβόητη Μαροζία, η οποία διοικούσε την ορθόδοξη δυτική Εκκλησία από τα κρεβάτι της, ως κατά καιρούς ερωμένη, μητέρα και σύζυγος πάπα. Ο Σέργιος που είχε στραγγαλίσει τον Πάπα Λέοντα Ε΄ και τον Αντίπαπα Χριστόφορο, είχε επίσης ξεθάψει για δεύτερη φορά και αποκεφαλίσει το πτώμα ενός παλιότερου πάπα του ιερού Φορμόζου, που και ο προκάτοχός του ο ιερός Στέφανος το είχε κι αυτός ξεθάψει, ντύσει με παπικά άμφια, καθίσει σε θρόνο, δικάσει, καταδικάσει, του είχε κόψει τρία δεξιά δάχτυλα για να τον πετάξει τελικά στον Τίβερη, από όπου το ανέσυρε κάποιος καλόγερος για να το παραλάβει αργότερα και ο Σέργιος για τα περαιτέρω. Aυτή η πρακτική δεν ήταν μεμονωμένη. Ανάλογη τύχη επιφύλαξαν οι ειδωλολάτρες ορθόδοξοι της Ανατολής στον εξαιρετικής παιδείας Αρμένη εικονομάχο πατριάρχη Κωνσταντινούπολης Ιωάννη Γραμματικό με εντολή του Μιχαήλ Γ του μέθυσου, γιού της εικονόδουλης Αρμένισσας αυτοκράτειρας αγίας Θεοδώρας της εξολοθρεύτριας των Παυλικανών χριστιανών, η οποία σήμερα λατρεύεται στην Κέρκυρα. Ξέθαψαν το πτώμα του, το μαστίγωσαν και το έκαψαν στον Ιππόδρομο. Το πατριαρχείο αμβλύνει αυτήν την εκδοχή ως εξής «…μετὰ δὲ τὸν θάνατό του τὸ λείψανο του ἐκάη, ἐντολῇ τοῦ αὐτοκράτορος …».

Αλλά ξεφύγαμε από το θέμα μας. Ο αυτοκράτορας Λεκαπηνός λοιπόν, ευνούχισε μετά και τον ετεροθαλή αδελφό του Θεοφύλακτου, το μπάσταρδο γιό του το Βασίλειο, που αργότερα τον διόρισε παρακοιμώμενο. Ο νόθος Βασίλειος,  αργότερα συνωμότησε για να ανέβει στο θρόνο ο Αρμένης αρχιχασάπης Άγιος (+11 Δεκεμβρίου) Νικηφόρος Φωκάς, (εκχριστιανιστής με τη βοήθεια του αιμοσταγή συμπατριώτη του, του αντισημίτη καλόγερου Άγιου Νίκωνα της Σπάρτης, όσων ελάχιστων Κρητικών επέζησαν από τη σφαγή που διέταξε, πνίγοντας στο αίμα πάνω από 200.000 Κρητικούς άντρες και γυναικόπαιδα), ευεργέτης του Αγίου Όρους, εραστής της συζυγοκτόνου βασίλισσας της ευλαβικής Θεοφανώς, που κι αυτός μετά δολοφονήθηκε από τον ευσεβή Αρμένη ανιψιό του Ιωάννη Τσιμισκή με τη βοήθεια πάλι της Θεοφανώς που μετά κι από το νέο της έγκλημα ο Τσιμισκής για να διαχωρίσει τη θέση του από τη φόνισσα την έκανε με τη βία καλόγρια. Αργότερα το νόθο Βασίλειο εκδικήθηκε για τις δολοπλοκίες του που είχαν στραφεί και κατά της Θεοφανώς,  στέλνοντάς τον εξορία ο γιός της Βασίλειος Βουλγαροκτόνος, ο εκτυφλωτής 100.000 Βούλγαρων στρατιωτών. Ο αυτοκράτορας Λεκαπηνός  τέλος, το 944 συνελήφθη από τους γιούς του Στέφανο και Κωνσαντίνο,  που είχε κάνε το λάθος να μην τους έχει ευνουχίσει κι αυτούς, εξορίστηκε και δια της βίας έγινε μοναχός και πέθανε φορώντας το τιμημένο ράσο.

Ο Θεοφύλακτος δεν περιορίστηκε στα πληκτικά θρησκευτικά του καθήκοντα, όπως αποκαλύπτει ο Κεδρηνός, που όπως και ο Κωνσταντίνος ο Πορφυρογέννητος («Περί της βασιλείου τάξεως…») μας άφησαν περιγραφές του πατριαρχικού του βίου Μεταξύ των καινοτομιών του ήταν και η εγκατάσταση στο ναό της Αγίας Σοφίας σκηνικής ορχήστρας για να παρουσιαστούν δραματοποιημένες σκηνές καθώς και διάφορες θεατρινίστικες καινοτομίες στη θεία λειτουργία που αντιμετωπίστηκαν όμως εχθρικά από το συντηρητικό παπαδαριό, καθώς και γιορτές με την ευκαιρία της μνήμης Αγίων, όπου διάφοροι νεαροί κουνιόντουσαν με τρόπο ασυνήθιστο. Στράφηκε παράλληλα στις ιπποδρομίες και στις κραιπάλες. Διατηρούσε 2.000 άλογα, οργάνωνε κυνήγια, γλέντια και θεατρικές παραστάσεις στην αγ.Σοφία, «αγέλας όλας τρέφων ίππων και κυνών πλήθη, πολλάς δε μετερχόμενος επαισχύντους πράξεις»  και καθιέρωσε γιορτές στην διάρκεια των οποίων νεαροί ορχούμενοι άσεμνα, διέσχιζαν την αγορά. Παρατούσε τη λειτουργία στη μέση για να παραβρεθεί στα γεννητούρια κάποιας φοράδας του. Πουλούσε (με τη λεγόμενη Σιμωνία)  όπως είναι σχεδόν έθιμο στην Ορθοδοξία, ειδικά επί Τουρκοκρατίας («Αλλαξοπατριαρχίες»), τα εκκλησιαστικά αξιώματα (σήμερα ο πατριάρχης απονέμει τίτλους πατριαρχικών αρχόντων σε απλούς ευσεβείς ανθρώπους όπως οι Λάτσης, Γουλανδρής, Αγγελόπουλοι, Κόκκαλης κλπ) και κατάφερε να μείνει στον θρόνο 23 χρόνια, παρά την έκπτωση των Λεκαπηνών, χάρις στο γυναικαδελφό του αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Ζ΄. Καθώς είχε τη συνήθεια να τρέχει σαν τρελός με άλογα, τραυματίστηκε καλπάζοντας σε ξέφρενη κούρσα, και μετά από διετή νοσηλεία στην οποία παρέμεινε κατάκοιτος χωρίς να τολμήσει κανείς να εισηγηθεί την αντικατάστασή του, πέθανε το 956. Ένα χρόνο πριν σκοτωθεί ο Θεοφύλακτος, ανέβηκε 19 χρονών στον παπικό θρόνο της ενιαίας τότε Εκκλησίας, ο ακόλαστος Ιωάννης ο 12ος, ανιψιός του πάπα Ιωάννη του 11ου και γιός του ύπατου της Ρώμης από το γάμο του με την ετεροθαλή αδελφή του. Η διαφθορά της Νέας και της Πρώτης Ρώμης λειτουργούσε με την αρχή των συγκοινωνούντων δοχείων όσο και οι δυο παρέμεναν πιστές στην Ορθοδοξία. Μάλιστα συμπτωματικά μια από τις κατηγορίες που απευθύνθηκαν στο νέο πάπα που έκανε κι αυτός την αυλή του πραγματικό πορνείο, ήταν πως πουλούσε τις χειροτονίες και πως έχρισε ένα διάκο μέσα σε ένα σταύλο.

Ο Θεοφύλακτος αναδείχθηκε υπέρμαχος της Ορθόδοξης πίστης αφού όχι μόνο ξεκίνησε τον εκχριστιανισμό των Ούγγρων και χειροτόνησε τον πρώτο τους επίσκοπο τον Άγιο Ιερόθεο Α΄, χάριν των κυβερνητικών συμφερόντων (η Ιεραποστολή ήταν για τη βυζαντινή Ορθοδοξία υπόθεση ιμπεριαλιστικής επέκτασης του κράτους), αλλά έδωσε και συμβουλές στο συγγενή του τον ορθόδοξο Βούλγαρο τσάρο Πέτρο τον Ι, για το πώς να αντιμετωπίσει τους αιρετικούς Βογόμιλους, που ήθελαν κάθαρση στην Εκκλησία. Αργότερα η Ορθοδοξία-προς μεγάλη χαρά του Φώτη Κόντογλου-τους τιμώρησε καίγοντας ζωντανούς τους αρχηγούς τους στον Ιππόδρομο (επί πατριαρχίας του πάνσεπτου Ιωάννη Θ΄ του Ιερομνήμονα), μπροστά στο σαδιστικό όχλο των πιστών.
Η Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος μας δουλεύει ασύστολα. Στο βίο του αγίου Αρσενίου επισκόπου Κέρκυρας αναφέρει χωρίς να ντρέπεται, πως τάχα «ο   Πατριάρχης Θεοφύλακτος (933-956) τον επέλεξε, για την οσιότητα του βίου του». Μπορούμε να υποθέσουμε λοιπόν κι εμείς πόσο ενάρετος ήταν και ο βίος του Αρσένη, αφού όπως λέει διπλωματικά η Αποστολική Διακονία οι γονείς του τον ξεφορτώθηκαν: «Σε μικρή ηλικία τον αφιέρωσαν σε ένα από τα μοναστήρια, όπου διδασκόταν τα της μοναχικής πολιτείας». Όλοι νομίζω ξέρουμε τι διδάσκουν στα ανήλικα παιδάκια οι μοναχικές πολιτείες σαν την Αγιοταφική αδελφότητα, το Τάγμα του μητροπολίτη Φωστίνη, τις αγιορείτικες σχολές, την ιερατική σχολή Κορίνθου, το ορφανοτροφείο Παπουτσάκη κλπ

Κύριε Ροΐδη,
Έχουμε κι άλλες φορές καταγγείλει το πατριαρχείο της Ιστανμπούλ, για τα ψέματα που αραδιάζει στους βίους των πατριαρχών του λογοκρίνοντας τα κακουργήματά τους ή τα σεξουαλικά τους ατοπήματα. Για τον Θεοφύλακτο γράφει «αγανακτισμένα»:

«Ἡ ἀντικανονικὴ ἐκλογὴ καὶ ἡ παραμονή του στὸν Πατριαρχικὸ Θρόνο εἶναι μοναδικὴ περίπτωση στὴν ἱστορία τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»

Μοναδική περίπτωση σε τι;

Στην αντικανονικότητά της;

Μα υπήρξε έστω ένας βυζαντινός ή οθωμανός πατριάρχης που να εκλέχτηκε Κανονικά χωρίς τη μεσολάβηση του αυτοκράτορα ή χωρίς να λαδώσει το Βεζύρη με χρήματα που άρπαζε μετά από το ποίμνιό του;

Στο ότι ήταν ευνούχος;

Ως ευνούχοι είναι γνωστοί τουλάχιστον και οι πατριάρχες Γερμανός Α΄,  Νικήτας  Α΄, Ευστράτιος, άγιος Ιγνάτιος και άγιος Μεθόδιος ο Ομολογητής που ισχυρίστηκε πως τον ευνούχισε το φάντασμα του Αγίου Πέτρου.

Στο ότι  ήταν γιός του αυτοκράτορα;

Άλλοι δυο τουλάχιστον πατριάρχες, Άγιοι μάλιστα, ο αδίστακτος Ιγνάτιος και ο άχρωμος Στέφανος ο Α΄, γιοί αυτοκρατόρων, έγιναν πατριάρχες.

Στο ότι ήταν ανήλικος; Δεκαεννιά χρονών έγινε πατριάρχης και ο άγιος Στέφανος, μερικοί λένε και νωρίτερα.

Στο ότι ήταν διεφθαρμένος; Μα αυτός ήταν και είναι ο κανόνας και η περίπου απαραίτητη προϋπόθεση για να εκλεγεί κανείς αρχιεπίσκοπος ή πατριάρχης στην Ορθοδοξία. Ο μητροπολίτης Περιστερίου Αλέξανδρος ο από Φιλίππων δήλωσε επ’αυτού στον Σπ.Καρατζαφέρη με αφορμή τις σεξουαλικές παρενοχλήσεις του μητροπολίτη Ηλείας Αθανάσιου στον πρωτοσύγκελό του Αθανάσιο Κολλά (συνέντευξη στην «Ελευθεροτυπία» και αναδημοσίευση στο «Φάκελος Εκκλησία Εκδ. Κάκτος, Αθήνα 1979»): «αυτή τη στιγμή δεν βλέπω αντικαταστάτη του Σεραφείμ. Χειρότερους βλέπω, καλύτερους δεν βλέπω τα φωτεινά πρόσωπα δεν μπορούν να εκλεγούν. Πρέπει να είσαι θολός άνθρωπος για να σε εκλέγουν οι σκοτεινοί«.  Η θριαμβευτική εκλογή του Ναζιστή Χουντόδουλου με το γνωστό πια κατά τον αρχιμανδρίτη Κύριλλο Κωστόπουλο αδιάψευστο «κουσούρι» του, που κατηγορήθηκε από την «Αυγή» (29/05/2007)  και για «κατ’εξακολούθησιν ασελγείς πράξεις επί των νεαρών τροφίμων ιδρύματος» ως διαδόχου του επίσης χουντικού Σεραφείμ, τον δικαίωσε.