Αυτοκράτορες και τσάροι φορολογούσαν την Εκκλησία

Να τους μιμηθούν τα κόμματα

Του Αναγνώστη Λασκαράτου
Η χώρα μας και ο λαός της δοκιμάζονται σκληρά, η Εκκλησία όμως του θεού Μαμωνά (εικ.1, George Frederick Watts, 1884) έχει εξασφαλίσει ασυδοσία με συνενοχή όλων των κομμάτων της Βουλής. Είναι πρωτοφανές αυτή η αμαρτωλή οργάνωση να απολαμβάνει στις αρχές του 21^ου αιώνα προνόμια και ατιμωρησία, που ούτε οι Οθωμανοί Σουλτάνοι δεν της παραχώρησαν. Ακόμη και στην εποχή της ρωμαϊκής κατάκτησης της χώρας μας η Εκκλησία δεν ήταν τόσο προνομιούχα.  Οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες δεν ήταν πάντα τόσο φιλικοί μαζί της όσο τα σημερινά πολιτικά κόμματα.

Το 740 ένας μεγάλος μεταρρυθμιστής, ο εικονομάχος Λέων Γ΄ο Ίσαυρος   εξέδωσε την «Εκλογή των νόμων», μια ριζικά προοδευτική μεταβολή της παλιότερης νομοθεσίας, «εις το φιλανθρωπότερον εκτεθείσα», ένα νομικό κώδικα που για πρώτη φορά διατυπώθηκε όχι στα λατινικα αλλά στα ελληνικά. Τερματίστηκε η παλλακεία θεσπίστηκαν με ακρίβεια οι αιτίες του διαζυγίου, δόθηκαν δικαιώματα στη γυναίκα και προστασία στα ορφανά, επιτράπηκαν οι γάμοι με ετερόδοξους, περιορίστηκε δραστικά η θανατική ποινή, καταργήθηκε η δουλοπαροικία, θεσπίστηκε ισονομία πλουσίων και φτωχών. Παράλληλα η ειδωλολατρεία απαγορεύτηκε, οι εικόνες αποσύρθηκαν και δημεύτηκε όλη η περιουσία της παπικής Εκκλησίας στην οποία υπαγόταν τότε και η Ελλλάδα, ύστερα από τη στρατιωτική αντίδραση του πάπα στην εικονομαχία.

Με δυο νόμους του  («Νεαρές» του 996 και του 1002) ο Βασίλειος Β΄ (Βουλγαροκτόνος),  έδωσε γερό χτύπημα στον κλήρο, όπως και σε όλους τους γαιοκτήμονες, δημιουργώντας κίνημα επιστροφής των γαιών των μικροκαλλιεργητών, που είχαν αρπαχτεί από τη μεγάλη ιδιοκτησία και επιβάλλοντας παράλληλα στους μεγαλογαιοκτήμονες να καταβάλουν τους φόρους που οι άποροι αδυνατούσαν να πληρώσουν. Παράλληλα ο Βασίλειος αύξησε τους φόρους των αριστοκρατών και του κλήρου περιορίζοντας έτσι τον πλούτο και την ισχύ τους. Μένεα έπνεε η Ιεραρχία και η πλουτοκρατία κατά του αυτοκράτορα όμως όσο κι αν δολοπλοκούσαν δεν μπορούσαν να τα βάλουν με το στρατό που τον έλεγχε σχεδόν απόλυτα: «… έδωσε διαταγή οι εισφορές των φτωχών που είχαν καταστραφεί να πληρώνονται από τους δυνατούς. Ονομάστηκε δε αυτή η είσπραξη ‘αλληλέγγυον’. Όταν μάλιστα ο πατριάρχης και πολλοί από τους αρχιερείς και αρκετοί ασκητές τον παρακάλεσαν να σταματήσει αυτό το παράλογο βάρος, ο βασιλιάς δεν έστερξε…» (Ι.Σκυλίτζης, «Σύνοψις Ιστοριών»).

Ακόμη και ένας υπηρέτης της Ορθοδοξίας, ο αχρείος αυτοκράτορας Αλέξιος ο Α΄, που έκαψε στον Ιππόδρομο ζωντανούς, σε συνεργασία με τον πατριάρχη, «αιρετικούς» (Βογόμιλους), άπλωσε το χέρι του στο χρυσάφι της Εκκλησίας. Εισήγαγε το νέο «Χαριστίκιον», δηλαδή την παραχώρηση μοναστηριακών κτημάτων σε γαιοκτήμονες λαϊκούς οι οποίοι τα εκμεταλλεύονταν μέχρι τρεις γενεές. Ο θεσμός διατηρούσε τα αντιδραστικά του χαρακτηριστικά, αφού ο πλούσιος ιδιώτης έπαιρνε προίκα και τους δουλοπάροικους της Μονής, χωριά ολόκληρα, αλλά δεν έπαυε να θίγει καίρια την Εκκλησία (A. Kazhdan-A. W. Epstein, ‘Αλλαγές στο Βσζαντινό πολιτισμό κατά τον 11ο και 12ο αιώνα’, 1997). Όταν ο πατριάρχης Κοσμάς ο Ιεροσολυμίτης απαίτησε να του καταβάλει πρόστιμο εξαιτίας του τρόπου με τον οποίο είχε σφετεριστεί το θρόνο (στάση), συμμορφώθηκε με την αξίωση, όμως  αργότερα (1081)  εξανάγκασε τον πατριάρχη σε παραίτηση, αντικαθιστώντας τον με τον αγράμματο Ευστράτιο Γαριδά. Την ίδια χρονιά ξέσπασε η μακροχρόνια «έρις των ιερών σκευών», αφορμή της οποίας ήταν η εντολή του βασιλιά  να πουληθεί ένα τμήμα των εκκλησιαστικών σκευών για να αντιμετωπιστεί η εισβολή των Νορμανδών για τη στρατολόγηση οπλιτών και για τον εξοπλισμό και τη συντήρησή τους. Ο κλήρος αντέδρασε με επικεφαλής τον Χαλκηδόνος Λέοντα, που κατηγόρησε τον πατριάρχη ως καταχραστή χρυσών κειμηλίων εξωθώντας τον σε παραίτηση (1084).

Αυτά δεν συνέβαιναν μόνο στην ανατολική ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Ένας φιλοευρωπαίος μεταρρυθμιστής τσάρος, που κατάργησε, μετά το θάνατο του πατριάρχη Αδριανού, το αξίωμα του πατριάρχη της Μόσχας και απαγόρευσε τη μοναχική κουρά των νέων ανδρών, που μπορούσαν να πολεμήσουν, ήταν ο Μέγας Πέτρος, που προσπάθησε να βγάλει τη Ρωσία από τον ορθόδοξο Μεσαίωνα, και να την φέρει κοντά στο δυτικό πολιτισμό. Στα 1700, μετά την ήττα της μάχης της Νάρβα (Σουηδοί, ‘Μεγάλος Βόρειος πόλεμος’), οπότε ο στρατός του έμεινε σχεδόν χωρίς πυροβολικό, έλιωσε το ένα τέταρτο των καμπανών των ναών κατασκευάζοντας με το μέταλλό τους εκατοντάδες κανονιών (εικ.2), παρά τις μεγάλες αντιδράσεις κληρικών και λαϊκών.

Αυτά, τα επαναστατικά, γινόντουσαν σε άλλες εποχές και σε ένα ποσοστό μπορούν να αποδοθούν πέρα από την αναγκαιότητά τους και από την τόλμη αυτών που τις επέβαλαν και στην τεράστια εξουσία τους, που όμως δεν έπαυε να τις κάνει ριψοκίνδυνες. Σήμερα, το ελάχιστο που θα περίμενε κανείς από την Εκκλησία των αδικαιολόγητα ατιμώρητων οικονομικών σκανδάλων της αμαρτωλής «Αλληλεγγύης», θα ήταν να ψηφιστεί ένας μεγάλος φόρος, κάτι σαν το «Αλληλέγγυον» του αυτοκράτορα Βασιλείου Β΄. Έτσι κι αλλιώς ότι περιουσία έχει η Εκκλησία είναι προϊόν κοσμικής τυραννίας, αγυρτιών και ψυχολογικού εκφοβισμού. Μια σοβαρή κυβέρνηση θα επιδίωκε την κατάσχεσή της, ως προϊόντος εγκλήματος. Αντί γι’ αυτό όμως η Εκκλησία εξακολουθεί ακόμη και τώρα που η Οικονομία βουλιάζει, να φοροδιαφεύγει, να εμπλέκεται σε ακαταδίωκτα σκάνδαλα, να δίνει εκκλησιαστικούς τίτλους σε λαϊκούς μεγαλοαπατεώνες ευεργέτες της και να απομυζά τεράστια ποσά από το Κράτος για τη μισθοδοσία του κλήρου της και για τη διεκπεραίωση, με ξένα κόλλυβα, του υποτιθέμενου φιλανθρωπικού της έργου. Με το τελευταίο αυξάνει τα κέρδη της και εκμεταλλεύεται την ανθρώπινη δυστυχία, στη δημιουργία της οποίας έχει δραστικά συνεισφέρει, στηρίζοντας κάθε αντιδραστική, παράνομη, άδικη και αυταρχική εξουσία στη χώρα μας.

Ιδού η Ρόδος για το ΣΥΡΙΖΑ, ένα κόμμα που πριν ακόμη να κυβερνήσει, έχει κάνει μεγάλη συντηρητική στροφή, τέτοια που προκαλεί εύλογες απορίες για το ηθικό της περιεχόμενο, την αποτελεσματικότητά της και για τις σκοπιμότητες που αυτή κρύβει.

***

Διαβάστε όλα τα άρθρα της κατηγορίας “Λόγος“