Τα σινεμά του Δ.Φύσσα…

…σε σκακιστικό καφενείο!

του Αναγνώστη Λασκαράτου
Αντιγράφω από τις «Στάχτες», μια πρόσφατη είδηση που αφορά το φίλο του μπλογκ μας Δημήτρη Φύσσα:
——
«Απόψε (7.10.2013) στις 9 το βράδυ, στο σκακιστικό καφενείο «Πανελλήνιον», ο συγγραφέας, δημοσιογράφος, φιλόλογος και τακτικός συνεργάτης του περιοδικού «Στάχτες», αθηναιομανής και σινεφίλ και city lover Δημήτρης Φύσσας, παρουσιάζει το νέο του βιβλίο, «Τα σινεμά της Αθήνας 1896 – 2013. Ιστορίες του αστικού τοπίου». Πρόκειται περί ενός αλφαβητικού λεξικού των σινεμά (και των χώρων που έπαιξαν ταινίες σε κάπως μόνιμη βάση, ακόμα κι αν δεν ήταν σινεμά π.χ. καφενεία), όσων λειτούργησαν από το 1896 μέχρι και το 2013, στα όρια που καλύπτει ο σημερινός Δήμος Αθηναίων. Σε κάθε κύριο λήμμα περιλαμβάνονται, ιδανικά, τα εξής: ονομασία/ διεύθυνση/ τηλέφωνο/ σχόλια για το όνομα / διάταξη / σχόλια για το χώρο/ ιδιοκτήτης/ εποχή του χρόνου που λειτουργεί/ χρονολόγηση λειτουργίας/ ερευνητικά ή άλλα περιστατικά/ προσωπικές, λογοτεχνικές, κινηματογραφικές ή άλλες αναφορές/ σημερινή κατάσταση του χώρου /διαφημίσεις / διάφορα/ ενδεικτικές ταινίες σε ετήσια (και όχι κατ’ ανάγκην σε μηνιαία) σειρά… Όπως δήλωσε ο ίδιος στην ‘Ελευθεροτυπία’  «…καταλογογραφούνται καμιά τετρακοσαριά κινηματογράφοι. […] Είναι όλα εδώ: Λαϊκά και κυριλέ, καλοκαιρινά και χειμωνιάτικα, τσοντάδικα και οικογενειακά, συνοικιακά και κεντρικά. Μιλάμε για 960 σελίδες word times new roman 12άρι, με 3.500 υποσημειώσεις». Μία δεκαετία έρευνας, και το αλφαβητικό λεξικό «Τα σινεμά της Αθήνας 1896-2013. Ιστορίες του αστικού τοπίου» προορίζεται αποκλειστικά για διαδικτυακή χρήση, καθώς πρόκειται να αναρτηθεί σε έξι ιστοσελίδες μεταξύ των οποίων φυσικά και οι Στάχτες, τις διευθύνσεις των οποίων ο κ. Φύσσας θα ανακοινώσει το ίδιο βράδυ. Μπορείτε να διαβάσετε το βιβλίο online στο:  https://docs.google.com/file/d/0B3mvzCFV851iRnVJT0ZtRjlZaTQ/edit?usp=sharing&pli=1

——Είχα την ευκαιρία να είμαι στην παρουσίαση των «Σινεμά..» και δεν θα έγραφα αυτό το μικρό ρεπορτάζ, αν δεν με ενθουσίαζε η επιλογή του τόπου, τα πρόσωπα που συναντήθηκαν εκεί, η παρουσίαση και η συζήτηση, που αναδεικνύουν την τεράστια χρησιμότητα των δημόσιων χώρων που παράγουν, διακινούν και στεγάζουν πολιτισμό και συναντήσεις ανθρώπων.  Το καφενείο αυτό των Νίκου Αργυρόπουλου και Γιάννη Κοτσιώνη, έχει μια προϊστορία μετακινήσεων, αν το λέω καλά, από Εμμανουήλ Μπενάκη και Πανεπιστημίου, μετά Κοραή, ύστερα Κιάφας και από το 1991 στη Μαυρομιχάλη. Ο χώρος, που έχει τη θαλπωρή των παλιών καφενείων, είναι διακοσμημένος με παλιές μαυρόασπρες φωτογραφίες, με πιο ξεχωριστή  αυτή του Ανατόλι Κάρποβ, που ήλθε εδώ το 1992 για να παίξει σκάκι με τους θαμώνες!
——Στο κοινό κυριαρχούσαν οι μεσαίες ηλικίες, υπήρχαν όμως και νέοι, αλλά και προσωπικότητες όπως η  κα Εύα Καραϊτίδη της «Εστίας»,  ο Θανάσης Βαλτινός, ο δημοσιογράφος της «Καθημερινής» Δημήτρης Ρηγόπουλος, ο ηθοποιός και συγγραφέας Γιώργος Κοτανίδης, οι Τάσος Γουδέλης και Δημήτρης  Μαυρουδής του «Δέντρου», ο  διευθυντής του «Ιανού» Βασίλης Χατζηιακώβου και καμιά  εκατοστή ακόμη που κατέλαβαν και το πατάρι, ενώ υπήρχαν και οι κλασσικοί όρθιοι στην είσοδο, που σηματοδοτούν κάθε αριθμητικά επιτυχημένη σύναξη. Στη φιλική συζήτηση εκφράστηκε και η ευχή πολλών να εκδοθεί κάποτε το πόνημα και ως βιβλίο και επισημάνθηκε ο καταγραφικός και λεπτομερειομανής χαρακτήρας του έργου, που παρέχει χρησιμότατο και σπάνιο υλικό στον ερευνητή, υλικό που αλλιώς η μοίρα του θα ήταν να χαθεί.
——Τόσο η βραδιά της παρουσίασης όσο και το διαδικτυακό βιβλίο απέσπασαν την προσοχή του σοβαρού Τύπου. Aντιγράφω από την «Εφημερίδα των Συντακτών» (Νόρα Ράλλη, 11.10), απόσπασμα από την αυτοπαρουσίαση του Δημ.Φύσσα: «Ας χρησιμοποιήσουν το έργο μου οι μελετητές και διδάκτορες του μέλλοντος. Προσωπικά, δεν ήθελα να κάνω ανάλυση δεδομένων. Ήθελα απλώς να κάνω έρευνα και παράθεση των όσων εξήγαγα». 

Ενδεικτικά παραθέτω και ένα απόσπασμα  του Δημήτρη Ρηγόπουλου από την «Καθημερινή»:
——«Πρέπει να είσαι ή φανατικός σκακιστής ή ο Δημήτρης Φύσσας για να έχεις περάσει το κατώφλι του καφενείου «Πανελλήνιο» στα πρώτα νούμερα της οδού Μαυρομιχάλη, λίγα μέτρα από την οδό Σόλωνος. Πρόκειται για την επιτομή του παλιού, λαϊκού και εντελώς ανδροκρατούμενου καφενέ, που με τα χρόνια έγινε στέκι σκακιστών και επιβίωσε σε μια Αθήνα χωρίς στέκια και παλιά καφενεία. Ο Δημήτρης Φύσσας, που αγαπάει το σκάκι αλλά αγαπάει και την Αθήνα, και μάλιστα τις πιο «λαϊκές» ή αυθεντικές της όψεις, επέλεξε το «Πανελλήνιο» για να μαζέψει φίλους, συνεργάτες, συναδέλφους και να τους παρουσιάσει ένα βιβλίο που είναι πια κομμάτι από τη ζωή του.
——Δέκα χρόνια κράτησε η παθιασμένη ερευνητική δουλειά του Δημήτρη Φύσσα για να έρθει το βράδυ της Δευτέρας και να ανέβει σε πέντε ιστοσελίδες και σε ένα μπλογκ. Μια αγνώριστη ηλεκτρονική έκδοση με τίτλο «Τα σινεμά της Αθήνας 1896 – 2013. Ιστορίες του αστικού τοπίου». Αρκεί η ενδεικτική παράθεση ορισμένων αριθμών για να αντιληφθεί κανείς το μέγεθος και το βάθος της επίμονης έρευνας: 960 (!) σελίδες, με 3.500 υποσημειώσεις και 600 περίπου λήμματα για 550 κινηματογράφους της Αθήνας. ….. Το πιο σπουδαίο με τη δουλειά του Φύσσα είναι ο εμπλουτισμός των λημμάτων με απίθανο, ανεκδοτολογικό υλικό, προϊόν, ακριβώς, της προσωπικής επαφής του συγγραφέα με παλιούς θαμώνες. Όχι πως το αρχικό υλικό της μοναδικής αυτής καταγραφής έχει μικρότερη αξία: λίγες πόλεις στον κόσμο θα διαθέτουν τον θησαυρό που διαθέτει η Αθήνα από το βράδυ της Δευτέρας. Εσείς θα τον βρείτε στους παρακάτω ιστότοπους: www.athina984.gr, www.athensreviewofbooks.com, www.athensvoice.gr, www.hestia.gr,  www.staxtes.com, και  www.periodikotrypa.wordpress.com”.

ΥΓ
Η φωτογραφία είναι από την ηλεκτρονική έκδοση του ΒΗΜΑΤΟΣ