«Ridicule»

«…η παρακμιακή αδυναμία της κατανόησης και του μετριασμού του κατακλυσμού που έρχεται, το γελοίο και η διαφθορά σε όλες τους τις μορφές…»

Γράμμα από το Ληξούρι: Αναγνώστης Λασκαράτος

Κύριε Ροΐδη,
Στα 1996 ο Patrice Leconte γύρισε μια θαυμάσια ταινία τη «Ridicule», η οποία στα ελληνικά μεταφέρθηκε ως «Ο περίγελως της Αυλής». Ένας μορφωμένος επαρχιακός μικρομαρκήσιος, διαποτισμένος από το πνεύμα του Διαφωτισμού, θέλει να βοηθήσει τους χωρικούς της επαρχίας του να αποξηράνουν το έλος που τους καταστρέφει τη ζωή.  Επιδιώκει να ζητήσει ακρόαση από το βασιλιά (Λουδοβίκο ΙΣΤ) για να τον πείσει να χρηματοδοτήσει το μηχανικό σχέδιο που έχει εκπονήσει. Η έλευσή του στην αμαρτωλή αυλή όπου βασιλεύει η υποκρισία, οι συγκρούσεις συμφερόντων, oι φιλοδοξίες, τα πάθη, η γελοιότητα των χαρακτήρων, η αλλοτρίωση των συνειδήσεων, όλα κρυμμένα κάτω από το πέπλο ενός τάχα εκλεπτυσμένου πνεύματος, που εκφράζεται κι αυτό ανταγωνιστικά μέσω ανταλλαγής περίτεχνων ειρωνιών μεταξύ των αυλικών, κινεί την περιέργεια και δημιουργεί αντιδράσεις που κορυφώνονται με την απόπειρα γελοιοποίησής του σε ένα χορό μασκέ,  όπου του βάζουν τρικλοποδιά για να απολαύσουν την πτώση του στο πάτωμα. Ο συρφετός των γελοίων δηλαδή, επιχειρεί τη γελοιοποίηση του μόνου σοβαρού μεταξύ τους, αυτού που διαθέτει ανθρωπιστικό όραμα, ευθύτητα χαρακτήρα και ικανότητα να προκαλέσει αμοιβαία ειλικρινή ερωτικά αισθήματα. Ο νεαρός αντιδρά με θάρρος, βγάζοντας ένα φιλιππικό σε βάρος της αυλικής υποκρισίας, λέγοντάς τους πως παριστάνουν τους πνευματώδεις ενώ δεν έχουν τίποτα από το πνεύμα του Βολταίρου.  Φεύγει παίρνοντας μαζί του τη Ματθίλδη  μια ευγενική καλλονή, κόρη ενός φωτισμένου  ελάσσονα αριστοκράτη, που επιδίδεται κι αυτή σε επιστημονικές έρευνες.  Το έργο ξετυλίγεται μέσα από έρωτες, συγκρούσεις, ματαιόδοξες αλλά ερωτευμένες μαρκησίες (εξαιρετική από κάθε πλευρά η Φανί Αρντάν),  εγωκεντρικούς αριστοκράτες,  έναν υποκριτή αρχιεπίσκοπο, έναν κουτό βασιλιά κλπ, με κυρίαρχη τη φιγούρα του φαρισαίου ξερόλα κοσμικού αββά της Αυλής, μιας Αυλής τόσο αισχρής που (με την εξαίρεση του  ήρωά μας που αντιδρά δυναμικά, αποσπώντας έτσι τον πρώτο θαυμασμό της Ματθίλδης)  γελάει σε βάρος των κουφών παιδιών τα οποία διαπαιδαγωγεί και προστατεύει ο αγαθός αββάς Charles-Michel de l’Épée,  που έχει περάσει στην Ιστορία ως ο «πατέρας των κωφάλαλων».  Ξεσπάει η γαλλική Επανάσταση, ο ήρωάς μας μαζί με την καλή του,  πολίτες ενός ελπιδοφόρου νέου καθεστώτος, αποξηραίνουν τα έλη, ο πρώτος με την ιδιότητα του κρατικού μηχανικού.

Αν έχει κάτι κοινό η σημερινή χρεοκοπημένη Ελλάδα με τη γαλλική Αυλή είναι η υποκρισία, η παρακμιακή αδυναμία της αντίληψης και του μετριασμού του κατακλυσμού που έρχεται, το γελοίο και η διαφθορά σε όλες τους τις μορφές. Το τραγικό είναι ότι δεν υπάρχει καμία αντίρροπη κίνηση για να αναστρέψει την πορεία της παρακμής, να εμπνεύσει υγιή αισθήματα, προθέσεις και σχέδια για να αναχαιτιστεί το κακό. Υπάρχουν μόνο αδίστακτοι πολιτικοί, λαϊκίστικα κόμματα, επαγγελματίες πατριώτες, διαπλεκόμενοι κομπιναδόροι, που λυσσομανούν για λεηλασία στα ερείπια. Η φωτογραφία που πήρα από την “Athens Review of  Books” και από σχετικό άρθρο του καθηγητή Ν.Μαραντζίδη για τη συμβολή του «αριστερόστροφου εθνολαϊκισμού»  στο κατάντημα της χώρας (11/2011),  αναδεικνύει προφητικά θα έλεγα όσο και εμβληματικά τη μακρόχρονη ηθική και πολιτική χρεοκοπία που είχαν προηγηθεί της οικονομικής. Η τελευταία ήλθε σαν νομοτέλεια, με επιταχυντή καταλύτη την παγκόσμια καπιταλιστική κρίση της αποθρασυμένης από την κατάρρευση του σοβιετικού αντίπαλου δέους αρπακτικής και αυτοκαταστροφικής Κεφαλαιοκρατίας, που ενεργούσε χωρίς κοινωνικό έλεγχο κάτω από την αδύναμη πολιτική διακυβέρνηση των νάνων που έχουν αναδείξει με την ψήφο τους οι λαοί της Δύσης.

Τι προσπαθούσε από το 1999 να μας πει η φωτογραφία που δημοσιεύτηκε σε πολλές εφημερίδες χωρίς να προκαλέσει τα επιβαλλόμενα σχόλια; Ένας φιλόδοξος αριστερός ηγέτης επιρρεπής στους πειρασμούς της αυτοπροβολής και στις δημόσιες σχέσεις με τις Εξουσίες, ένας υπόδικος υπουργός εξοπλισμών (η δίκη του δεν θα γίνει ποτέ),  ένας Πρόεδρος της Βουλής που συγκέντρωνε στις αποθήκες της τα κουρελόχαρτα των βουλευτικών «Πόθεν Έσχες» της συμφοράς,  ένας υπουργός Οικονομικών, «παιδί του λαού»,  καταδικασμένος σε φυλάκιση με αναστολή και σε στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων στην ευγενή του προσπάθεια να κουκουλώσει τα γεροντικά καμώματα του αχάριστου αρχηγού του και ένας λαϊκιστής πολιτικός που έχοντας δώσει βροντερό παρόν σε κάθε εθνικοθρησκευτικό καραγκιοζιλίκι της πόλης του, ξέπεσε από το αξίωμά του  (και)  λόγω της σκανδαλώδους του προσπάθειας να συγκαλύψει απατεώνα (σε βάρος του δημόσιου Ταμείου και συμφέροντος),  περιφέρουν ομονοούντες «επί το αυτό» με προσποιητή ευλάβεια το τοτέμ της Μεγάλης Θεάς σε λιτανεία, σαν φύλαρχοι κάποιας αρχαϊκής κοινότητας της αφρικανικής ζούγκλας. Η ομιλούσα φωτογραφία δεν χώρεσε το βεζύρη Ιζνογκούντ (Μ.Χρυσοχοϊδη), τον ειδικό περί τις λιτανείες κ.Παπαθεμελή και κάμποσους ακόμη.

Όποιος αντέχει να διαβάσει το ρεπορτάζ  («Ελευθεροτυπία» -16.8: «…ο κ. Κακλαμάνης αναφέρθηκε στη σημασία των παραδόσεων του έθνους…. εξ ονόματος του Κ. Καραμανλή, ο βουλευτής Παν. Ψωμιάδης τόνισε ότι ο ποντιακός Eλληνισμός  … μεγαλούργησε χάρη στην πίστη του στην Παναγία Σουμελά….» κλπ), θα βρει εκεί και τη σαφέστατη απειλή Ψωμιάδη: «Έχουμε πολλά να κάνουμε ακόμη γι’ αυτόν τον υπέροχο λαό» (των βενζινάδων που νοθεύουν τα καύσιμα και των πανηγυρικά εκλεγόμενων Νομαρχών που τους απαλλάσσουν από την υποχρέωση να πληρώσουν το πρόστιμο στο άδειο δημόσιο ταμείο;), θα βρει επίσης την απίστευτη είδηση πως ο κ.Τσοχατζόπουλος «στη διάρκεια των βομβαρδισμών του ΝΑΤΟ είχε καταγγείλει ανοιχτά τον Μιλόσεβιτς για τις εθνικές εκκαθαρίσεις σε βάρος των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου».

Πότε συνέβη αυτό; Ουρανοί απορώ! Γιατί εγώ θυμάμαι τα αντίθετα; « ‘Η σερβική και η ελληνική Εκκλησία είναι βαθύτατα πατριωτικές’, δήλωσε ο Κάρατζιτς στον Αρχιεπίσκοπο όταν αντάμωσαν στο Στάδιο. Ο τελευταίος με τη σειρά του, απάντησε ότι ο ελληνικός λαός παρακολουθεί τον αγώνα των Σέρβων με μεγάλο ενδιαφέρον και βρίσκεται στο πλευρό του. «Η Εκκλησία της Ελλάδας δεν μπορεί παρά να είναι και αυτή μαζί με τον ελληνικό λαό στο πλευρό του και να συμπαρίσταται με όλες της τις δυνάμεις στον αγώνα αυτό’. Ο Σεραφείμ ήταν τόσο εκστασιασμένος που συναντούσε τον Κάρατζιτς, ώστε όταν σε κάποια φάση της συνάντησης προσπάθησε να του φιλήσει το χέρι, εκείνος τον απώθησε μαλακά λέγοντας: «Εγώ πρέπει να σου φιλήσω τα πόδια.»(!) … παρόντες ήταν επίσης εκπρόσωποι όλου του πολιτικού φάσματος, όπως ο Κ.Καραμανλής, ο Άκης Τσοχατζόπουλος, ο Ορ.Κολοζώφ, ο Μ.Ανδρουλάκης και, φυσικά, οι ηγεσίες των συνδικαλιστικών φορέων….».

Κύριε Ροΐδη,
Μέσα στο ψέμα πορεύεται ακόμη η Ελλάδα. Δεν τσουβαλιάζω παρ’όλα αυτά τους κυρίους της φωτογραφίας Ο πρώτος υπήρξε αγωνιστής της Δημοκρατίας και υπερασπιστής των ατομικών δικαιωμάτων, ο τρίτος, χωρίς δικά του σκάνδαλα αλλά χωμένος μέχρι το λαιμό στα καμώματα της Εξουσίας, αγωνίστηκε κι αυτός στα νιάτα του. Όμως  ισχύει και γι’ αυτούς το «Αχ, πού ‘σαι νιότη που ‘δειχνες πως θα γινόμουν άλλος». Αρκεί και μόνο η συγκεκριμένη φωτογραφία της συμμετοχής τους σε μια σκοτεινή μεσαιωνική τελετή ομαδικής αποβλάκωσης και ηθικού εκμαυλισμού, για να στεγάσει αυτούς τους δυο κάτω από τον τίτλο μας, γιατί για τους υπόλοιπους μπορεί να υπάρξουν και χειρότεροι χαρακτηρισμοί, για κάποιους από αυτούς και πολύ βαρύτεροι. Έχει μωρανθεί το άλας της Αριστεράς και πουθενά δεν φαίνεται στον ορίζοντα κάποιος να το αλατίσει.  Μιας Αριστεράς που, μέσα στη γενική στραβομάρα της, κάνει και πως δεν ξέρει τίποτα π.χ. για τους εφοριακούς της μίζας του 40% (ο εργαζόμενος έχει πάντα δίκιο), λιποτακτεί από τη μάχη κατά της διαφθοράς με άσφαιρες ομοβροντίες κατά του Κεφαλαίου και του Καπιταλισμού, ένα κομμάτι της προτείνει την τεράστια σοβιετική διαφθορά ως αντίδοτο στην πρωτόγονη και ιδιότυπη καπιταλιστική διαφθορά της χερσονήσου του Αίμου, ένα άλλο οραματίζεται συμμαχίες με πολιτικούς σαν τους κ.κ. Ν.Κοτζιά,  Γ.Ραυτόπουλο, Αντ.Κοτσακά και με τον πατριωτικό συρφετό της Σπίθας ενώ παράλληλα ψαρεύει στα θολά νερά των ακροδεξιών μπλογκς, της ληστρικής βυζαντινής Εκκλησίας και της λαϊκής Δεξιάς και ένα τρίτο, αυτό που στεγάζει στοργικά τον κ.Πασβαντίδη της «Αυριανής» (και φιλοδοξεί να φιλοξενήσει και τους «Ελεύθερους Πολίτες» των κ.κ Β.Οικονόμου και Μάκη Γιομπαζολιά), απευθύνει εναγώνια έκκληση στον πατριώτη Μακεδονομάχο των ρουσφετιών και των Μυστικών Κονδυλίων, να μην υπογράψει τα χαρτιά της ΕΕ και του ΔΝΤ .

…
ΥΓ
Στο απόσπασμα του φιλμ που ακολουθεί ο προοδευτικός μαρκήσιος ξεσκεπάζει την υποκρισία της βασιλικής αυλής των μασκαράδων.